Collectief Verlof

Ode aan de menselijke onvolmaaktheid

Eind september 2024 gaat ‘Defect’ in première, de nieuwste jeugdvoorstelling van Collectief Verlof. Het Leuvense theatergezelschap belicht daarin herkenbare menselijke defecten en zoekt naar de schoonheid ervan. In juni was Collectief Verlof bij ons te gast als Artiest in Huis om verder te sleutelen aan ‘Defect’. Tine Roggeman, Charlotte Wellens en Bart van der Heijden vertellen hoe hun voorstelling tot stand kwam.

Welk idee ligt aan de basis van de nieuwe voorstelling?
Tine Roggeman: “Het basisidee ontstond eigenlijk rond een personage dat geen aansluiting vindt bij medemensen en soortgenoten, en zich daardoor terugtrekt in haar scherm. Haar ouders begrijpen haar ook niet helemaal, terwijl ze in die schermwereld juist wel aansluiting vindt of zich op haar gemak voelt. Op een dag wordt ze opgeslokt door dat scherm en komt ze in die wereld terecht. Daar ontdekt ze een heel nieuw universum dat haar de ogen opent en haar overtuigt om toch ook de realiteit van de echte wereld te gaan ontdekken.”

Dat klinkt als een heel actueel thema. Hoe pakken jullie het gebruik van schermen aan in de voorstelling?
Bart van der Heijden: “We willen schermen niet per se met de vinger wijzen, maar we maken ook geen pleidooi om constant op je scherm te zitten. Schermen fungeren in ‘Defect’ eerder als een facilitator, en zelfs als katalysator, om tot een inzicht te komen. Door het sociale contact dat het hoofdpersonage in die schermwereld heeft, stelt ze zich uiteindelijk open voor de echte wereld.”

Kunnen jullie iets meer vertellen over de personages?
Charlotte Wellens: “Alle personages zijn op hun eigen unieke manier ‘defect’. Het hoofdpersonage kan bijvoorbeeld niet functioneren in de echte wereld omdat niemand haar lijkt te begrijpen, omdat ze zo afwijkt. Dan heb je ook Pixel, die niet in staat is om op te lichten omdat de Mens ooit de gsm heeft laten vallen. Maar ze is daar eigenlijk heel blij om, want nu hoeft ze niet meer te ‘shinen’. En dan is er Moji, een lachende emoticon die zich niet anders kan uitdrukken; hij moet altijd maar lachen.”

Tine Roggeman: “Deze voorstelling is heel visueel en er zit veel humor in de groteskheid van die figuren. Het heeft een heel universeel karakter, en daaronder zit een laag die meer tot de verbeelding spreekt naarmate je ouder bent. Voor volwassenen zitten er ook elementen in, maar die zijn niet essentieel om het verhaal te kunnen volgen.”

De voorstelling mikt op kinderen vanaf 8 jaar. Werken jullie tijdens het maakproces met een soort testpubliek?
Bart van der Heijden: “We hebben hier in juni al wat materiaal uitgetest voor kinderen van het derde leerjaar. Nadien hebben we een gesprek met hen gehad om te voelen hoe het overkwam. We hebben het dan vooral gehad over technische dingen, zoals de personages die tot leven komen in wat er op een scherm te zien is. Daarna hebben we dezelfde scènes zonder uitleg aan leerlingen van het zesde leerjaar laten zien, en ze snapten heel goed waarover het ging.”

Tine Roggeman: “Het was een enorme geruststelling om te merken dat ze mee waren, zelfs zonder kostuums en zonder lichtplan. Voor de kinderen was het, denk ik, ook interessant om de andere kant van een voorstelling te zien: hoe zo'n creatief proces tot stand komt, het work-in-progress-gedeelte.”

Charlotte Wellens: “Het was enorm waardevol om ons werk in Destelheide kort te tonen aan het doelpubliek, maar tegelijk gaf het ook wat stress. We zeggen altijd duidelijk vooraf dat het een open repetitie is. We zijn eigenlijk een beetje verslaafd aan try-outs. We hebben die druk ook nodig; het geeft ons de mogelijkheid om nog vroeg in het proces in te grijpen als we merken dat mensen niet mee zijn. Het was voor het eerst dat we hier samen in Destelheide werkten, en het was echt een luxe om alles even on hold te zetten en met volle focus te werken.”

‘Defect’ gaat in première op 27 september om 19u in 30CC in Leuven. Meer info en speeldata vind je op www.collectiefverlof.be.