Lees hier de visietekst van Willem Elias over Filoxenia

“In de tekst waar we na lang dubben de mosterd vonden voor een titel van de tentoonstelling Colin Waeghe in Destelheide, werd ‘Filoxenia’ vrij vertaald naar ‘Welkom’. Nu zijn er iets wat te veel cafés in Vlaanderen met die naam - vooral duivenmelkerslokalen - om die vertaling te behouden. Het woord staat ook op te veel borden in een streek waar ze het als cliché gebruiken om niets te zeggen, gewoon om beleefd te zijn. Rare, maar juiste definitie van ‘beleefd’: niets zeggen.

De titel - en daarom duurde het zolang om hem te vinden - moet in één woord, niet alleen de kenmerken van 10 jaar schilderkunst van Colin synthetiseren, maar ook een baken zijn voor de poort van Destelheide met de boodschap wat die tentoonstelling nu precies daar komt doen? ‘Welkom’ zegt men tegen iedereen, zelfs tegen degene die men liever een ‘Vaarwel’ toewenst.

‘Filoxenia’ heeft meer in zijn mars. Het oude Grieks is de rijkste taal die ik ken. De ‘filos’ is dezelfde ‘filos’ als die van ‘filosofie’. Vooraleer Plato daar het vrij neutrale ‘liefde voor het weten’ van maakte, had Pythagoras het voor het eerst gebruikt met een sterke ethische inslag. Volgens hem betekende ‘filos’ vriend zijn, een wederzijdse band om samen beter te leven. Laat ons dat hier maar bewaren.

Dan is er ‘xenia’, van ‘xenos’, ‘vreemdeling’. De meest gebruikte combinatie met dit woord is ‘xenofobia’, het omgekeerde van ‘filoxenia’, angst voor vreemdelingen. Hier nogmaals helpen de filosofen ons. Derrida wijst er ons op dat in De Sofist, een dialoog van Plato, Socrates tijdens zijn gesprek met een vreemdeling, beseft dat hij eigenlijk zelf een vreemdeling is. Iedereen is anders dan de andere. 

Precies daarom moeten we de vreemde te vriend houden, want hij is het andere in onszelf.

En dat is de lijn die we in de werken van Colin Waeghe terugvinden. Hij kijkt naar werelden en voelt er zich vreemd bij, omdat hij als kunstenaar een oog heeft om de dingen in hun anders zijn te zien. Maar met een oog krijgt men geen verf op het doek. Hij heeft er ook de manuele intelligentie voor om dat in een eigen vorm om te zetten. En die vormen stemmen ons tot nadenken, over het andere en over onszelf. Welkom!”

(Willem Elias, curator)